مقدمـه
پيمانكاري فعاليتي گسترده است كه حوزه‌هاي متنوعي مانند سد سازي، راه‌سازي، ساختمان سازي، تاسيسات نفت و گاز و خدمات را پوشش مي‌دهد. فرآيند پيمانكاري داراي جزئيات فني زيادي است كه از تهيه اسناد مناقصه شروع مي‌شود و تا تحويل قطعي كار به كار فرما ادامه مي‌يابد.
مهم‌ترين مسئله حسابداري براي پيمانهاي بلند مدت زمان شناسايي درآمد و سود و يا به عبارت ديگر تخصيص درآمدها و هزينه‌هاي پيمان به دوره‌هايي است كه در آن دوره‌ها عمليات موضوع پيمان اجرا مي‌شود.
اجراي يك پيمان توسط پيمانكار ممكن است در دوره‌هاي حسابداري مختلف واقع شود اگر پيمانكار درآمد پيمان را پس از تمكيل پيمان شناسايي كند و در طول اجراي پيمان از شناسايي درآمد خودداري كند صورت سود و زيان پيمانكار در دوره اجراي پيمان، نتايج عملكرد را متناسب با كار انجام شده نشان نمي‌دهد.
استاندارد حسابداري شماره 9 براي حسابداري پيمانهاي بلند مدت در صورت‌هاي مالي پيمانكار بكار گرفته مي‌شود و براي حسابداري در صورت‌هاي كارفرما كاربرد ندارد. كارفرما براي حسابداري دارايي در جريان ساخت معمولاً از ضوابط استاندارد حسابداري شماره 11 (داراييهاي ثابت مشهود) و شماره 8(موجودي مواد و كالا) تبعيت مي‌كند. اگر چه به عنوان استاندارد«پيمان بلند مدت» است و به طور معمول پيمان بلند مدت بيش از يكسال به طول مي‌انجامد. اما الزامات استاندارد براي پيمانهاي كه مدت آن از يك سال كمتر است نيز كاربرد دارد.
تعـاريف
پيمان بلند مدت: پيماني است كه براي طراحي، توليد يا ساخت يك دارايي منفرد قابل ملاحظه يا ارائه خدمات منعقد مي‌شود و مدت زمان لازم براي تكميل پيمان چنان است كه فعاليت پيمان در دوره‌هاي مالي متفاوت قرار مي‌گيرد.
پيمان مقطوع: پيمان بلند مدتي است كه به موجب آن پيمانكار با يك مبلغ مقطوع براي كل پيمان يا يك نرخ ثابت براي هر واحد موضوع پيمان كه در برخي موارد ممكن است بر اساس مواردي خاص مشمول تعديل قرار گيرد توافق مي‌كند.
پيمان اماني (پيمان با حق‌الزحمه مبتني بر مخارج): پيمان بلند مدتي است كه به موجب آن مخارج قابل قبول يا مشخص شده در متن پيمان به پيمانكار تاديه و درصد معيني از مخارج مزبور يا حق‌الزحمه ثابتي نيز به پيمانكار پرداخت مي‌شود.
فهرست
عنوان صفحه
مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 1
تعاریف……………………………………………………………………………………………….. 2
مراحل اجرای طرح………………………………………………………………………………. 5
ارجاع کار به پیمانکار……………………………………………………………………………. 6
انعقاد قرارداد……………………………………………………………………………………….. 9
دفاتر پیمانکار………………………………………………………………………………………. 10
دفتر کارفرما…………………………………………………………………………………………. 11
تحویل و تجهیز کارگاه………………………………………………………………………….. 11
اجرای عملیات اصلی…………………………………………………………………………….. 12
تهیه صورت وضعیت کارهای انجام شده………………………………………………….. 13
تحویل موقت……………………………………………………………………………………….. 14
تهیه صورت وضعیت قطعی…………………………………………………………………… 14
صورتحساب نهایی……………………………………………………………………………….. 15
روش حسابداری پیمانهای بلند مدت………………………………………………………. 15
مخارج قبل از انعقاد پیمان……………………………………………………………………… 16
مخارج اجرای پیمان……………………………………………………………………………… 16
مخارج پیمانکار جزء(دست دوم)…………………………………………………………….. 16
مخارجی برآوردی تکمیل پیمان……………………………………………………………… 16
تهیه صورت وضعیت…………………………………………………………………………….. 18
درآمد پیمان…………………………………………………………………………………………. 22
نحوه اندازه گیری درصد پیشرفت پیمان………………………………………………….. 22
نحوه ارائه در صورتهای مالی………………………………………………………………….. 24
مواد و مصالح پای کار…………………………………………………………………………… 25
شناسایی زیان مورد انتظار………………………………………………………………………. 26
ناممکن بودن اندازه گیری ما حصل پیمان به گونه اتکا پذیر………………………… 29
تجزیه و ترکیب پیمانها………………………………………………………………………….. 30
تجزیه پیمان…………………………………………………………………………………………. 31
تغییر در برآورد…………………………………………………………………………………….. 31
